Platon Devlet Kitabı Yorumu

Platon’un “Devlet” eseri, kendi ifadesi ile ideal toplum düzeninin, adaletli bir devletin nasıl olması gerektiğini anlatmak üzere yazılmıştır. İslam âleminde Platon, Eflatun ismiyle bilinir.

Dünya tarihindeki ilk ütopya içeren yazılı eserdir. Platon’un yaşadığı dönemde Yunanistan’daki demokrasi sona ermiştir. Yaşadığı devrin özelliklerinden de etkilenerek, adaletli bir devletin nasıl olması gerektiği üzerinde araştırmalar yapmış ve filozofik bir bakışla ve inanılmaz sadelikte bir anlatımla ideal devlet yönetimini ve yöneticisini ortaya koymaya çalışır. Yaşadığı toplumu çok iyi analiz etmiş olan Platon, kitaptaki anlatımlarını konuşmalar, karşılıklı insan diyalogları olarak yazmıştır. İnsanları karşılıklı konuşturarak veya kendisi karşılıklı diyalog kurarak adaletli toplum yönetimini ve erdemleri halka açıklamaya çalışır.
Ayrıca “Devlet” adlı eseri, İslam felsefesini de derinden etkileyen bir eserdir. Çünkü Farabi’nin eserlerinde bu etkinin açıkça hissedildiğini farklı bir kaynakta okumuştum. Platon eserinde; karşısındaki insana hikâyeler anlatarak doğruyu ve yanlışı anlatmaya çalışır. Buna kitapta pek çok örnekle yer verir. 

Zenginler tanrılara daha faydalıdır. Tanrılar için güzel tapınaklar yaptırırlar. Tanrıların hoşuna gidecek güzel adak ve kurbanlar sunarlar. Fakirler ise böyle şeyler yapamaz. Fakirliğin olduğu yerde hırsızlık ve pek çok ahlaksızlık ortaya çıkar. Öyleyse zenginler tanrılar için daha faydalıdır diyebilir derler. Platon’da onlara… 

Kitaptan yaptığım alıntı konudaki gibi pek çok enteresan fikri birbiriyle çarpıştıran Platon, karşısındaki insanı anlattığı hikâyelerle doğruyu seçmesine ikna etmeye çalışırken ahlaki erdemlere ilişkin ölümsüz tespitlerde de bulunur… İyi okumalar.

DEVLET

Platon

Araf Yayıncılık (388 Sayfa) 

Puan

★★★★★

Yorumlayan Ercan Kılıçlı