“Roman sanatını büyük açılımlarıyla sevdim. Edebiyatımızın romanlarına da bu sevginin görüngesinden yaklaşmaya çalıştım. Edebiyat tarihçilerimizin hor gördüğü eserler de var bu kitapta. O eserlerin önemsenmemiş özelliklerini saptamaya çalıştım. Kılavuzu sevdiğim Kitaplarla sınırladım.”
Edebiyatımızda Sevdiğim Romanlar Kılavuz’u Everest Yayınlarından yayınlanmış, deneme türünde yazılmış bir kitap. İsminden anlaşıldığı gibi içerikte incelenen eserler yazarın kendi seçkilerden oluşmakta.
Roman türünün Türk Edebiyatında girişini başlangıç örnekleriyle yer veren İleri, roman gelişimi edebiyatımız içerisinde yerleşen kendine özgü yapısını eserlerle örneklendirerek aktarmakta. Dönemin yazarlarının roman türüne yaklaşımlarını, üretilmiş yapıtların içerikleri ve teknikleri üzerine bilgiler sunmakta.
“Sergüzeşt’le romanımıza ruh çözümlemesini ve tasviri getirmiştir. Ayrıca yer yer savruk söyleyişle olsa bile, roman sanatının gereksindiği anlatım ilk kez bu eserle yakalanabilmiştir.” (s.45)
“Siyah Gözlerde otuzlarında dul kadınla âşık olduğu delikanlının adsız bırakılmış olmaları düşündürücüdür. Roman kişilerinin ilk birer ad tanıması gerektiğine inanılmışken, Cemil Süleyman belki de Siyah Gözler'de dile getirilen bu başkalarınca adsız sansız kişilerce de yaşadığını sezdirmek istemiştir.”(s.93)
Eser içerisinde edebiyatçılığı yoğun olan İleri’de üretilmiş eserlere eleştirilerini de görmekteyiz. Ahmed Mithat Efendi’nin eseri Müşahedat hakkında “natüralist romana yerli bir örnek vermek amacıyla yazdığını belirtmiş; ama romanın gözlemleri natüralizmle pek uyum içinde değil.” (s.48) şeklinde paylaşılmıştır.
Türk romancılığın raflarında duran tozlanmış eserlerinin silinmesi gibi bir katkı sunuyor. Fatma Aliye’nin Udi eserinin üzerindeki tozu siliyor örneğin. “Müslüman Türk kadının çalışma hayatına atılması gerektiğini teklif eden eser. Belki de en önemli özelliği bu.”(s.63)
İleri’nin denemesi Türk Edebiyatının içerisinde evrim sürecinden geçen romancılığın kılavuzluğunu da üstlenmiş durumda. Kitabın bir güzel özelliği ise incelenen eserlerin sağ üst tarafta büyük karakter kullanılarak yayınlanmış tarihlerin okuyucuya sunulmasıdır. Roman okumayı kendine görev olarak gören okuyucuya hangi eserlerden başlaması konusunda yardımlar sunmakta.
Sıkılmadan okuyacağınız bu deneme eseri, diliyle sizi kendi içerisine çekmekte, edebiyata emek vermiş yazarın özenli çalışmasını size hissettirmekte. Roman türünün 1874-1980 arsındaki tarihi gelişimini okuyabileceğiniz değerli bir çalışma sizleri beklemekte.
Edebiyatımızda Sevdiğim Romanlar Kılavuzu
Selim İleri
Everest Yayınları
632 Sayfa
Selim İleri
Everest Yayınları
632 Sayfa
Puan
★★★★★
Yorumlayan Emrah Öğütmen
