Halikarnas Balıkçısı Anadolu Efsaneleri Yorumu

Halikarnas mahlası ile bilinen Cevat Şakir Kabaağaçlı’nın yazmış olduğu pek çok kitaptan birisi olan “Anadolu Efsaneleri” adlı kitabı okumama “Kybele, Kibele,”nin hikayesine ilişkin şu anekdot neden oldu. 
“Anadolu’da matriyarkal toplumun baş tanrısı dişiydi.  (Matriyarkal: dünyada kurulan ilk toplulukların başlangıçta mutlaka anaerkil, kadının baskın olması ve önemli olması durumu) Bu tanrılarında tanrısı Kybele idi. Bu tanrı bütün yakın doğuya yayıldı. Hayat ve bereketin tanrıçası, bütün tanrıların, insanların ve doğanın anası sayılıyordu. Kendisine büyük ana diye yalvarılıyordu. Kuvvetli bir doğurganlığı temsil ediyordu ve doğurgan bir kadın formunda heykelleri yapılıyordu.

En eski dinlerin olduğu zamanlarda yani Hazreti Peygamber'den çok önce Anadolu’nun büyük tanrıçası Kybele Mekke’ye götürülerek tapınılmak üzere Kâbe’ye konuldu. Daha sonraları namazdaki “kıble” sözü Kabe’yi değil Anadolu Tanrıçası Kibele’nin adını ifade ediyordu. Çünkü eski zamanlarda tapınmak ve dua etmek için Kybele’nin olduğu yöne dönerek bereket için yalvarıyorlardı. Kendisini kıbeleye adayan erkekler hadım oluyor ve erkeklik organını kesiyordu. Dinler tarihinin gelişim sürecinde Hıristiyan rahipleri bunu mana olarak yaşatmış ve evlenmemiş, Arap toplumlar ise bunu sünnet şekline çevirerek hafifletmişti” … diyor yazar.



Bu hikâyeyi okuduktan sonra kitabı almaya ve okumaya karar verdim. Kitapta Anadolu’ya ve toplumlarına şekil vermiş 30 efsaneye yer verilmiş. Amazonlar, Bophorus, Symplegad Kahyaları, Priapos, Hero ile Leandros, Troya Savaşı, İda Dağı, Ganymedes, Paris, Telephos, Kybele, Pan, Herakles…  

Yazar, Anadolu’nun eski toplumlarının efsanelerini ve Türk hümanizmasının köklerinin izini sürmüş olan Halikarnas Balıkçısı’nın Anadolu’da bugüne değin canlı kalmış inançlarla, gelenek göreneklerle, günlük yaşama sinmiş verilerle ilişkilerini ortaya çıkarmaya çalışmış.

Türkleri Batı uygarlığının dışında tutmak, Avrupa toprağından uzaklaştırmak isteyen anlayışa karşı, eski Anadolu uygarlıklarının yaşantısına ve kültürüne bakılması gerektiğine işaret ediyor kitap. Bu kadar büyük efsaneleri ve hikâyeleri üreten Anadolu topraklarının bereketine tanık oldum sizlerde olmak isterseniz buyurun lütfen iyi okumalar.

Halikarnas Balıkçısı Anadolu Efsaneleri kitabı 130 sayfa
Bilgi Yayınevi tarafından yayınlanmış
15. Baskısı 2015 yılı Aralık ayında yapılmış
Kitaptaki çizimlerin yazarın kendisi tarafından çizildiği ifade edilmiş.

YORUMCU Gazeteci-Yazar Ercan Kılıçlı

Yorum Gönder