Dostoyevski: İstanbul Bizim Olacaktır

Ünlü Rus Yazar Fyodor Mihayloviç Dostoyevski, dünyanın en önemli yeri "yeryüzünün merkezi" olarak ifade edilen Haliç ve İstanbul'un Yunanlılara bırakılmasını hazmedemiyordu.
Rusya gibi büyük bir ülkenin ünlü bir limana ve körfeze sahip olan bu şehre sahip olması gerektiğini düşünüyordu.

Leyla, bir kış günü evinde Dotoyevski'nin günlüklerini okuyordu. İstanbul'la ilgili cümlelere takıldı. "Demek en büyük yazarlarda bile böyle bir bakış olabiliyor." diye düşündü.
Şöyle yazıyordu Dostoyevski:

"Haliç ve İstanbul bizim olacaktır... İstanbul'un Yunanlıların mirası olduğunu kabul etmek asla mümkün değildir. Dünyanın en önemli yer olan İstanbul, sadece Yunanlılara bırakılamaz, ayrıca onlara büyük gelir. İstanbul'un bizim olması gerektiğinin nedeni ne ünlü bir limana ve körfeze sahip bulunması, ne "yeryüzünün merkezi" olması, ne de kapandığı evinde artık boyu tavana değeni denizlerin, okyanusların özgür havasını içine çekmek için enginlere açılmak isteyen Rusya gibi bir deve gerekli olduğu bakış açısıdır." (1)

Petersburgulu büyük yazar bundan sonra İstanbul'u almak için sebepler sıralıyor, şehrin Türk buyruğundan kurtarılması yönünde dil döküyordu ama bundan sonrası Leyla'nın pek ilgisini çekmedi...

Boğaz'ı almak isteyenler sadece Dostoyevski de değildi. Ne zaman yabancı kitapları karıştırsa, karşısına hemen İstanbul'u ve Boğaz'ı zaptetme istekleri çıkıyordu... (2)

(1) Bir Yazarın Günlüğü, Çeviri: Kayhan Yükseler, YKY
(2) Leylanın Evi, Zülfü Livaneli Sayfa, Remzi Kitabevi